Wiele osób posiadających ogródki lub działki rekreacyjne marzy o hodowaniu własnych, ekologicznych warzyw. Zbiory z własnej uprawy to przede wszystkim pewność jedzenia świeżych jarzyn, które nie są pryskane chemikaliami. Ponadto własne warzywa to możliwość zaoszczędzenia niemałych sum, a także ogromna satysfakcja, gdy można obserwować dojrzewanie pysznych, soczystych plonów. Podstawą własnej hodowli jest jednak odpowiednie przygotowanie gleby. Jak więc przygotować ziemię pod warzywa, aby te zdrowo rosły i poprawnie dojrzewały?
Przygotowanie ziemi pod warzywa - dlaczego to takie ważne?
Jakość gleby to jeden z podstawowych czynników wpływających na prawidłowe wzrastanie plonów. To w ziemi znajdują się składniki pokarmowe niezbędne roślinom, odpowiedzialne za odżywianie sadzonek. Aby jednak warzywa mogły czerpać jak najwięcej korzyści ze składników odżywczych zawartych w glebie, konieczne będzie umożliwienie ich przepływu i ułatwienie im dostępu do korzeni roślin.
Odpowiednio przygotowana gleba powinna być przede wszystkim oczyszczona z wszelkich resztek roślin i chwastów. Ponadto ziemia nie może być ani zbyt mocno zbita, ani za bardzo rozluźniona. Gleby zbyt zbite blokują przepływ do korzeni roślin zarówno składników pokarmowych, jak i wody, podczas podlewania grządek. Z kolei gleby zbyt rozluźnione mogą doprowadzić do wypadnięcia sadzonek z ziemi i uszkodzenia ich korzeni, np. podczas ulewnego deszczu lub mocnego wiatru. Jak więc zadbać o prawidłową strukturę gleby i przygotować ją pod uprawę warzyw?
Jak przygotować ziemię do uprawy warzyw?
Pierwsze prace ogrodnicze należy rozpocząć wiosną, kiedy to zwykle rozpoczyna się sadzenie warzyw. Przygotowanie gleby pod uprawę jarzyn nie jest trudne, jednak wymaga poświęcenia przynajmniej jednego dnia na wszystkie prace ogrodnicze.
Warto zaznaczyć, że niezwykle przydatne w zabiegach w ogrodzie będą akcesoria do glebogryzarek, które umożliwią pielęgnację ogrodu i grządek z wykorzystaniem jednego urządzenia. Przed założeniem warzywnika warto wcześniej wydzielić na niego miejsce, aby odpowiednio przygotować tę konkretną przestrzeń. Jakie prace pielęgnacyjne należy wykonać krok po kroku?
#1 Pielenie
Pierwszym i jednym z ważniejszych kroków jest odchwaszczenie gleby i usunięcie z niej resztek roślin z poprzedniego sezonu. Pozostawienie w ziemi chwastów i korzeni innych warzyw lub kwiatów mogłoby sprawić, że składniki odżywcze byłyby pobierane głównie przez korzenie tychże roślin.
Poza „niedożywianiem” jarzyn, chwasty i pozostałości po innych sadzonkach mogłyby się coraz to mocniej rozwijać, zabierając przestrzeń do wzrostu korzeniom warzyw. Do prac pielęgnacyjnych doskonale sprawdzi się pielnik - jeden z akcesoriów do glebogryzarek, który ułatwi odchwaszczanie podłoża bez niszczenia korzeni jarzyn.
#2 Spulchnianie podłoża
Po odchwaszczaniu należy poprawić strukturę gleby, aby ta była przepuszczalna i umożliwiała przepływ wody i innych składników pokarmowych do korzeni roślin. Spulchnianie powinno być wykonane dość płytko, zatem najlepiej użyć do tego zabiegu brony. Urządzenie, poza spulchnianiem, może także niszczyć płytkie korzenie chwastów oraz rozbijać bryły ziemi. Aby spulchnić grudy występujące na powierzchni ziemi, należy użyć wału strunowego.
Brona do glebigryzarki
Brona służy do płytkiego spulchnienia gleby, pokruszenia bryły, zniszczenia chwastów oraz wyrównywania powierzchni.
Wał strunowy do glebogryzarki
Służy do spulchnienia grud lub górek występujących na powierzchni ziemi.
Aby poprawić jakość gleby i jej strukturę warto dodać do niej nieco kompostu lub obornika. Warto także ułatwić przepuszczalność podłoża poprzez dodanie do niego gruboziarnistego piasku. To ważny zabieg, szczególnie w przypadku gleb zbitych i gliniastych. Ponadto do lekkich gleb warto dodać materię organiczną, która polepszy magazynowanie wody.
#3 Wyrównanie poziomu pH
Zwykle warzywa sadzi się w glebach o odczynie zbliżonym do obojętnego, a więc w przedziale od 6,5 do 7,4. Jeśli po sprawdzeniu pH jego poziom jest zbyt niski, należy odkwasić glebę. Można to zrobić, stosując specjalne środki do odkwaszania gleby. Jeśli z kolei pH jest zbyt wysokie, warto nieco zakwasić podłoże, mieszając ziemię z torfem wysokim lub ptasim obornikiem. Można także wykorzystać nawóz zakwaszający.
#4 Nawożenie podłoża
Aby rośliny rosły sprawnie i zdrowo, warto zasilić glebę o nawozy organiczne. Zaliczamy do nich m.in. obornik (który najlepiej stosować na jesień), kompost (odpowiedni do stosowania cały rok) oraz tzw. nawóz zielony. Zastosowanie nawozów organicznych dostarcza roślinom niezbędne składniki pokarmowe oraz przyspiesza ich zdrowy wzrost. Warto także zdecydować się na nawozy mineralne, które zwykle dostarcza się przedsiewnie.
#5 Wyrównywanie warzywnika
Jednym z końcowych etapów przygotowania gleby do sadzenia warzyw jest wyrównanie podłoża. Można to wykonać przy użyciu równiarki wyposażonej w zęby zbierające i płaskownik wyrównujący. Aby z kolei usunąć ubytki w glebie i docisnąć zbyt rozluźnione podłoże, warto wykorzystać walec ogrodowy.
#6 Przygotowanie grządek i sadzenie roślin
Własnoręczne sadzenie warzyw jest przede wszystkim praco- i czasochłonne. Do wykonania redlin warto wykorzystać znacznik lub radełko z możliwością wyregulowania wysokości i szerokości otworów. Po posadzeniu ulubionych warzyw podłoże należy obficie podlać. Pamiętaj również, aby grządki regularnie nawozić. Co 2-3 lata wczesną wiosną warto w miejscu uprawy zastosować przekompostowany obornik.
Jak dbać o warzywnik po zbiorach?
Niezbędnym elementem podczas zbiorów jest tzw. wykopywaczka. Urządzenie to ułatwia bowiem zbieranie plonów i wykopywanie dojrzałych roślin z redlin. Należy jednak pamiętać, że wykopanie warzyw nie jest końcowym etapem dbania o glebę. Konieczne będzie także odpowiednie przygotowanie podłoża na zimę.
W tym celu należy ponownie oczyścić warzywnik z chwastów i korzeni roślin (w przypadku odmian jednorocznych). Ponadto należy przekopać podłoże, co umożliwi wyciągnięcie na wierzch składników z głębszych warstw ziemi. Przed przekopaniem gleby warto wyłożyć na nią przekompostowany obornik, który po przekopaniu znajdzie się głębiej w ziemi, ułatwiając wzrost warzyw latem.
Jesienią można także zasilić podłoże poplonem. Ochroni to glebę przed wyjałowieniem, erozją i wypłukiwaniem cennych składników. Na wiosnę poplon zmieni się w nawóz zielony, uzupełniając glebę o pożywienie dla roślin. Przed zimą nie należy wyrównywać podłoża. Pozostaw ziemię w tzw. ostrej skibie na zimę, a wiosną kolejnego roku wygładź glebę przy użyciu grabi i walca.
Czym są podwyższone grządki?
Wielu ogrodników często decyduje się na wykonanie tzw. podwyższonych grządek. To nic innego jak skrzynie bez podłogi, o wysokości około 50 cm, które zostają wypełnione żyzną ziemią ogrodniczą. Założenie podwyższonych grządek umożliwia sprawniejszy wzrost roślin i ułatwia ich uprawę. Dzieje się tak za sprawą szybszego nagrzewania się podłoża i zastosowania ziemi gotowej do sadzenia warzyw. Ciekawie zaaranżowane skrzynie mogą być także cieszącą oko ozdobą ogrodu.
Jakie warzywa sadzić w Polsce?
W naszym kraju najczęściej uprawia się warzywa strączkowe, takie jak fasola lub groch, a także pomidory malinowe, ziemniaki, buraki czy marchewki. W wielu ogrodach można ujrzeć ogromne dynie i cukinie, które bez problemu można przechowywać nawet przez kilka miesięcy, dzięki czemu można cieszyć się ich smakiem nawet w zimie. Do innych sezonowych warzyw można zaliczyć rzodkiewkę, szczypiorek, sałatę, ogórki, czy cebulę. Wiele osób decyduje się także na zasadzenie ziół, takich jak popularny lubczyk czy mięta.
Uprawa warzyw - podsumowanie
Uprawa własnych warzyw niesie za sobą wiele korzyści. To doskonała okazja na oszczędzenie pieniędzy na zakupach i zapewnienie sobie ekologicznych jarzyn przez cały rok. Z wyhodowanych warzyw można stworzyć różne przetwory, takie jak kiszonki, czy zupy lub spożywać je na surowo, np. do śniadania lub obiadu. Aby jednak móc cieszyć się obfitymi zbiorami, należy wcześniej odpowiednio przygotować glebę pod uprawę warzyw. Warto w tym celu wykorzystać glebogryzarkę, która, przy użyciu odpowiednich akcesoriów, może zdecydowanie ułatwić i przyspieszyć prace pielęgnacyjne.
